Bademciklerin enfeksiyon kapması sonucu oluşan bir hastalıktır. Genellikle virüsler veya bakteriler neden olur. Bademcik iltihabı sırasında, boğazda ağrı, yutkunma güçlüğü ve ateş en sık görülen belirtilerdir. Bazı durumlarda bademciklerde şişlik ve beyaz lekeler oluşabilir. Çocuklarda daha sık görülür. Tedavisi, enfeksiyonun türüne bağlıdır. Viral enfeksiyonlarda dinlenme önerilirken, bakteriyel enfeksiyonlarda antibiyotik kullanılır. İleri durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Bademcik İltihabı Belirtileri Nelerdir?
Şiddetli boğaz ağrısı, en belirgin belirtisidir. Yutkunurken ağrı daha da artabilir. Enfeksiyon nedeniyle vücut sıcaklığında artış olur ve bu genellikle 38°C’nin üzerinde olabilir. Bademcikler şişer ve üzerinde beyaz veya sarı iltihap lekeleri oluşabilir. Şişmiş bademcikler yutkunmayı zorlaştırabilir ve ağrılı hale getirebilir. Enfeksiyona bağlı olarak kişi kendini halsiz ve enerjisiz hisseder.
Boyun ve çene altında lenf düğümlerinde şişlik ve hassasiyet görülebilir. Enfeksiyon nedeniyle ağızda kötü bir koku oluşabilir. Bademcik iltihabı sesin boğuklaşmasına yol açabilir. Bazı durumlarda, baş ağrısı ve kulak ağrısı eşlik edebilir. Özellikle çocuklarda iştahsızlık ve mide bulantısı sıkça görülür.
Bademcik İltihabı Neden Olur?
Soğuk algınlığına neden olan virüsler yaygın nedenleri arasındadır. Özellikle adenovirüs, influenza (grip), rinovirüs gibi virüsler bu duruma yol açabilir. Viral enfeksiyonlar genelde hafif seyreder ve kendi kendine iyileşir. Streptokok türü bakteriler, iltihabın en sık görülen bakteriyel nedenidir. “Beta hemolitik streptokok” adı verilen bu bakteri türü, şiddetli ağrı ve ateşe neden olabilir. Tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler enfeksiyonlara karşı daha savunmasızdır. Yetersiz beslenme, stres, uyku eksikliği gibi faktörler bağışıklık sistemini etkiler.
Bademcik iltihabı yaşanmasına zemin hazırlayabilir. Kirli hava, sigara dumanı ve tozlu ortamda bulunmak bademciğin tahriş olmasına neden olur. Soğuk havalarda kapalı alanlarda daha fazla zaman geçirilmesi enfeksiyon riskini artırır. Bulaşıcıdır ve enfekte kişilerle yakın temas (örneğin öksürük, hapşırık yoluyla) hastalığı yayabilir. Kreş, okul gibi kalabalık ortamlarda bulunmak bu riski artırır. Bazı kişilerde alerjik reaksiyonlar bu durumun yaşanmasına yol açabilir. Tahriş edici maddelerle sık temas etmek de enfeksiyonu tetikleyebilir.
Bademcik İltihabı Nasıl Tedavi Edilir?
Bademcik iltihabı hafif seyrettiğinde genellikle evde uygulanan yöntemlerle tedavi edilebilir. Vücut enfeksiyonla savaşırken dinlenmek önemlidir. Bol su içmek, boğazın nemli kalmasını sağlar ve iyileşmeyi hızlandırır. Tuzlu suyla gargara yapmak, boğaz ağrısını hafifletir ve enfeksiyona karşı koruma sağlar. Sert ve tahriş edici gıdalardan kaçınarak yumuşak, sıcak çorbalar tüketmek faydalıdır. Bakteriyel kaynaklıysa doktor tarafından antibiyotik tedavisi uygulanır. Streptokok enfeksiyonlarına bağlı iltihapta genellikle penisilin veya amoksisilin reçete edilir.
Boğaz ağrısını ve ateşi kontrol altına almak için ibuprofen ya da parasetamol kullanılabilir. Kronik vakalarda veya bademcikler solunum yolunu tıkıyorsa cerrahi müdahale gerekebilir. Tekrarlayan enfeksiyonlarda bademciklerin alınması önerilir. Ameliyat sonrası birkaç hafta sıvı ve yumuşak gıdalar tüketmek gereklidir. Bazı doğal ve tamamlayıcı tedaviler, semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. Ballı ılık çay, boğazı rahatlatır ve enfeksiyonla mücadeleye destek sağlar. Buhar soluma, solunum yollarını nemlendirerek boğaz tahrişini azaltır. Bademcik iltihabı tedavisinde belirtiler şiddetliye mutlaka bir doktora başvurulmalıdır. Enfeksiyonun tam olarak tedavi edilmesi, komplikasyonları önlemek için önemlidir.
