Tiroid bezinin normalden daha büyük hale gelmesidir. Tiroid büyümesi genellikle guatr olarak adlandırılır. Tiroid bezinin fazla çalışması veya az çalışması büyümeye neden olabilir. İyot eksikliği, tiroid hastalıkları ve genetik faktörler de etkileyebilir. Boyunda şişlik, yutma zorluğu ve nefes alma sorunları görülebilir. Tedavi, altta yatan nedenlere bağlı olarak değişir. Doktor kontrolü önemlidir.
Tiroid Büyümesi Belirtileri Nelerdir?
Boynun ön kısmında, tiroid bezinin bulunduğu bölgede belirgin bir şişlik veya kitle fark edilebilir. Şişlik, yemek yutma ya da nefes alma sırasında daha belirgin hale gelebilir. Tiroid büyümesi yemek borusu veya nefes borusuna baskı yapabilir. Bu da yutkunma veya nefes almada zorluk yaratabilir. Özellikle büyük guatr durumlarında bu belirti daha sık görülür. Ses tellerine baskı yaparak ses kısıklığına neden olabilir. Bazı durumlarda, boyun bölgesinde ağrı veya hassasiyet hissedilebilir.
Özellikle enfeksiyon veya tiroidit gibi durumlarla ilişkiliyse bu belirti öne çıkar. Yorgunluk, kilo alımı, ciltte kuruluk, kabızlık ve soğuk hassasiyeti gibi belirtiler görülebilir. Hızlı kalp atışı, sinirlilik, kilo kaybı, terleme ve sıcağa karşı hassasiyet gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Büyük guatr kozmetik bir endişe yaratabilir ve kişinin boynunun görünümünde dikkat çekici bir değişiklik fark edilebilir. Tiroid fonksiyon bozukluğuna bağlı halsizlik, enerjisizlik ve motivasyon kaybı görülür.
Tiroid Büyümesi Neden Olur?
Vücutta yeterli iyot olmaması tiroid büyümesi yaşanmasına neden olabilir. Graves hastalığı, bağışıklık sisteminin tiroidi aşırı uyararak büyümesine yol açabilir. Tiroid bezinin iltihaplanması ve hormon üretiminin azalması büyümeye sebep olabilir. Tiroid içinde oluşan kistler veya nodüller yol açabilir. Hormon seviyelerindeki dalgalanmalar neden olabilir. Ailede tiroid rahatsızlığı geçmişi olan kişilerde büyüme riski artabilir. Tiroid bezinde enfeksiyonlar kısa süreli büyümeye neden olabilir. Hamilelik sırasında artan hormon ihtiyacı tiroid büyümesi yaşanmasına sebep olabilir.
Tiroid Büyümesi Nasıl Teşhis Edilir?
Boyun bölgesinde şişlik ya da hassasiyet kontrol edilir. Kan testleri ile tiroid hormon seviyeleri (TSH, T3, T4) ölçülür. Ultrason ile, tiroid bezinin boyutu ve yapısı görüntülenir. Gerekli durumlarda hücre örneği alınır. Tiroidin işlevi ve nodüller değerlendirilir. BT veya MR ile detaylı inceleme yapılabilir.
Tiroid Büyümesi Nasıl Tedavi Edilir?
Hormonal dengeyi sağlamak için tiroid hormonu düzenleyici ilaçlar reçete edilir. İyot eksikliği durumunda diyet veya iyot takviyesi önerilir. Radyoaktif iyot kullanılarak tiroid dokusu küçültülür.
Büyük guatr ya da kanser şüphesi durumunda tiroid bezinin bir kısmı veya tamamı alınır. Beslenme düzeni ve stres yönetimi ile destek tedavi uygulanır. Her tedavi yöntemi, tiroid büyümesi nedenine ve ciddiyetine göre belirlenir.
